10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2. Dönem 1. Sınavı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILI SINAV HAZIRLIK (ÇALIŞMA) SORULARI            
1.Ergenekon Destanı’nda Türklerin Ergenekon’dan çıkış günü olarak da kutlanan Türk Dünyası Haftası ve Nevruz Günü’nün tarihi (ay-gün) nedir?

 

2. Aşağıdaki cümlede bulunan sıfatları çizip çeşidini yazınız.
   Yine bir gün gök tüylü ve gök yeleli erkek kurt durdu.
3. Aşağıdaki altı koyu yazılmış kelimelerin anlamlarını yazınız. 

*Selma Hanımefendi, bir şeye karar verir de, sonuna vâsıl oluncaya kadar, hiç durur mu?

*Pazar günü gezinti yerleri daha alafranga olduğundan gitmezlik edemez.

 

4.Aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

İslamiyet Öncesi Destanlarımız	İslamiyet Etkisindeki Destanlarımız	Yapay Destanlarımız

5.Aşağıda birbiriyle ilişkili olan sözcükleri oklarla eşleştiriniz.
Hıdırellez                   Efsane
Kurıkan                      Çadır
Sagu                          Ağıt
Sav                            Battal Gazi
Destan                       Atasözü

6.Bir konuda sunum yaparken nelere dikkat edilmelidir?
*
*
*
*

7.Aşağıdaki cümlede kullanılan noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını açıklayınız.
Ahmed-i Tarran’a: “Benim yüzüme dikkatli bak!” dedi.

1. a) İşaret sıfatına bir örnek yazınız.
2. b) Sıfat-fiile bir örnek yazınız.

8.Efsane türünün özelliklerini yazınız.
*
*
*

9.Destanların, edebiyatımız ve tarihimiz açısından nasıl bir önem taşıdığını yazınız.

10.Oğuz Kağan Destanı’nın olay örgüsünü kronolojik işleyişe göre yazınız.

11.“15 Temmuz Demokrasi Zaferi ve Şehitleri” konusunda tercih ettiğiniz türde (şiir, kompozisyon vb.) bir yazı yazınız.

 

“Bunun sebebi, Türk aydını gene, sensin! Bu viran ülke ve bu yoksul insan kitlesi için ne yaptın? Yıllarca onun kanını emdikten ve onu bir posa hâlinde katı toprak üstüne attıktan sonra, şimdi de gelip ondan tiksinmek hakkını kendinde buluyorsun. Anadolu halkının bir ruhu vardı; nüfuz edemedin. Bir kafası vardı; aydınlatamadın. Bir vücudu vardı; besleyemedin. Üstünde yaşadığı bir toprak vardı; işletemedin. Onu, hayvani duyguların, cehaletin, yoksulluğun ve kıtlığın elinde bıraktın. O, katı toprakla kuru göğün arasında bir yabanî ot gibi bitti. Şimdi elinde orak, buraya hasada gelmişsin! Ne ektin ki, ne biçeceksin?..”
Yakup Kadri Karaosmanoğlu – Yaban

12.Bir romandan alınan yukarıdaki parçada, anlatılanlardan yola çıkarak romanın hangi edebî dönemde yazıldığını ve dönemin özelliklerinden beşini yazınız.

Edebî Dönem:  

Özellikleri:

*

*

*

*

*

 

13.Milli Edebiyat Dönemi yazarlarından beş tanesinin ismini yazınız.

 

14.Aşağıdaki cümleleri, türleri açısından inceleyiniz.  

Vatan uğruna can veren yiğitlere selam olsun.

Yapısına göre cümle:

Yüklemin türüne göre cümle:

Yüklemin yerine göre cümle:

Anlamına göre cümle:

 

Bir mevsimdir insanın gençlik yılları.

Yapısına göre cümle:

Yüklemin türüne göre cümle:

Yüklemin yerine göre cümle:

Anlamına göre cümle:

 

15.Aşağıda edebiyatımızdaki ilklerle ilgili olan eserleri ve yazarlarını yazınız .

Edebiyatımızda ilk yerli roman:

Edebiyatımızda ilk köy romanı:

Edebiyatımızda ilk psikolojik roman:  

Edebiyatımızda ilk tarihi roman:

Kurtuluş Savaşı’nı doğrudan işleyen roman:        

 

16.Aşağıdaki eserlerin yazarlarını yazınız:

Sergüzeşt:

Mai ve Siyah:

 

17.Aşağıdaki boşlukları uygun şekilde doldurunuz.

Oblomov romanı …………………………………… kavramı ile özdeşleşmiş bir romandır.

Edebiyatımızda roman türünün ilk örnekleri …………………………………… Dönemi’nde ortaya çıkmıştır.

Servetifünun Dönemi’nde Batı tekniğine uygun olarak yazılan ilk romanı …………………………… yazmıştır.

“Belirli bir sosyal sınıfı ya da eğilimin özelliklerini üstünde taşıyan kişiye …………… denir. Cimri, sevecen ……………………… ise kendine özgü tutum ve davranışları olan kişidir.”

 

18.Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise D, yanlış ise Y yazınız.

*Realizm akımına göre sanat eserinde bireysel tepkiler, duygular ve nesnel tercihler öne çıkmalıdır.(    )

*Edebiyatımızda Batı tekniğine uygun ilk romanlar Servetifünun döneminde verilmeye başlanmıştır. (    )

*Tanzimat dönemi romanları teknik bakımdan kusurludur. (    )

*Edebiyatımızda roman ve hikayenin yerini tutan ve divan edebiyatı nazım şekli olan tür mesnevilerdir. (    )

*Sergüzeşt romanında Cezayir’den alınıp getirilen Fitnat’ın hikayesi anlatılır. (    )

 

Meftun, artık o kulübe içinde bekleyerek vakit kaybetmenin uygun olamayacağını anladı. Kapıyı açıp hemen dışarıya fırladı. Heyecanına yenilerek tedbirsiz bir heyecanla soluk soluğa hendeğe kadar koştu. O üç kişiyle aradaki açıklığı hemen yarıladı. Şimdi gördü. İyice seçti. Bunlardan ikisi kadın, biri erkekti. Kim olduklarını anlamakta da güçlük çekmedi. Lebibe, Rebia, Mahir…

19.Yukarıdaki paragraf hangi bakış açısıyla yazılmıştır?

 

20.Aşağıda cümlelerde ayraçla verilen yerlere hangi noktalama işaretleri getirilmelidir?

Radloff (  ) 1866 yılında yayımladığı ilk eserinin ön sözün de Türkçe için (  ) Yeryüzündeki hiçbir dil Türkçe kadar geniş sahalara yayılmış değildir (  ) (  ) der (  )

 

21.Aşağıda verilen cümlelerdeki yazım yanlışlarını tespit edip bunların doğru şekillerini yazınız.

Nüfusu gittikce artan, yirmi beş otuz yıl sonra ikinci bin yılın başında yüzmilyonluk modern bir devlet hâline gelecek olan ülkemizin tarihî rolü elbetde bugünkünden farklı olacaktır.

 

Faruk, artık o kulübe içinde bekleyerek vakit kaybetmenin uygun olamayacağını anladı. Kapıyı açıp hemen dışarıya fırladı. Heyecanına yenilerek tedbirsiz bir heyecanla soluk soluğa hendeğe kadar koştu. O üç kişiyle aradaki açıklığı hemen yarıladı. Şimdi gördü. İyice seçti. Bunlardan ikisi kadın, biri erkekti. Kim olduklarını anlamakta da güçlük çekmedi. Habibe, Rukiye, Şamil …

22.Yukarıdaki paragraf hangi bakış açısıyla yazılmıştır?

 

23.Aşağıda cümlelerde ayraçla verilen yerlere hangi noktalama işaretleri getirilmelidir?

Nice insanlar gördüm (   ) üzerinde elbise yok (   )   nice elbiseler gördüm (   ) içinde insan yok.

 

24.Aşağıdaki cümleyi anlamlarına göre inceleyeniz.

Bunları duyduktan sonra seninle nasıl iş yaparım?

Unutmayalım ki sevmenin bin türlüsü vardır, sevmemenin bir!

25.Aşağıda yer alan cümlede boş bırakılan yerlere uygun noktalama işaretlerini ekleyiniz. Bir nar ağacı vardı ( ) bir de darağacı (  ) namerde nar düşer (  ) merde darağacı.

 

26.Aşağıdaki cümleleri türleri açısından inceleyiniz.

Bir mevsimdir insanın gençlik yılları.

Yapısına göre:

Yüklemin türüne göre:

Yüklemin yerine göre:

Anlamına göre:

 

Vatan uğruna can veren yiğitlere selam olsun.

Yapısına göre:

Yüklemin türüne göre:

Yüklemin yerine göre:

Anlamına göre:

 

27.Aşağıda verilen cümlelerdeki yazım yanlışlarını tespit edip bunların doğru şekillerini yazınız.

Nüfusu gittikce artan, yirmi beş otuz yıl sonra ikinci bin yılın başında yüzmilyonluk modern bir devlet hâline gelecek olan ülkemizin tarihî rolü elbetde bugünkünden farklı olacaktır.

 

28. Ruh çözümlemelerini ön plana alan romanlardır. Kahramanların iç dünyalarını ve insan benliğinin sosyal yaşamdaki belirtilerini konu edinir. Dünya edebiyatında Dostoyevski, Andre Gide; Türk edebiyatında ise Mehmet Rauf, Peyami Safa bu roman türünde başarılı eserler vermişlerdir.
    Parçada sözü edilen roman türü hangisidir? ………………………..

 

29.Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerlere uygun kelimeleri yazınız.
1. Tanzimat Dönemi romancılarından Ahmet Mithat Efendi aynı zamanda ————– ve —————— da yazmıştır.
2. Servetifünun Dönemi yazarlarından Halit Ziya Uşaklıgil ————— akımının etkisinde
romanlar yazmıştır.
3. —————- romanlarda insana özgü bir gerçekliği ifade etmek için düzenlenir.

30. Aşağıda açıklamaları verilen roman türlerinin isimlerini karşısına yazınız.
31. Kahramanların iç dünyasını ve insan benliğinin sosyal yaşamdaki belirtilerini konu edinen romanlardır. …………
    II. Bir devrin ya da bir çevrenin gelenek ve göreneklerini yansıtan romanlardır. …………
    III. Uzak ve yabancı ülkelerin doğa ve insanlarını anlatan romanlardır. …………
    IV. Konusunu geçmişte yaşamış kahramanlar ve onların yaşadığı toplumdan alan romanlardır.   …………

*****

 

31.Aşağıdaki tabloda verilen cümlelerin özelliklerini belirtilen boşluklara yazınız

Cümle	Yüklemine Göre C.	Yüklemin Yerine Göre C	Anlamına Göre C.	Yapısına Göre C.
Öğretmenin amacı konuyu doğru bir şekilde anlatmakmış.
Yanından oturan ilginç adamı gözlemliyordu bizim çocuk.
Ya bu deveyi güdeceksin ya bu diyardan gideceksin.
Ayağı öküz ayağı gibi, beli kurt beli gibi, göğsü ayı göğsü gibi tüylüydü.
Karşıdakilerin hiçbirini sevmiyor, onların da kendisini sevmediklerini biliyordu herhalde.

32.Efsane ve destan karşılaştırma tablosuna “Bireyi ilgilendirir – Nazımdır – Millidir – Toplumu ilgilendirir – Nesirdir – Evrenseldir – Yaşanmış gerçeklerden oluşmuştur – Hayal ürünüdür ama inandırıcılığı da vardır – İdeal insan tipi vardır – Savaşçı kahraman tipi vardır”  bilgilerini yerleştiriniz.

 

Destan	Efsane

33.Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz

*Bir şairin toplumu etkileyen herhangi bir olayı doğal destanları benzeterek söylemesi sonucu oluşan destanlara …………………denir.

*Sözlü edebiyat geleneğinin bir türü olan ………………………. ; gerçek veya hayalî şahıs, olay, yer hakkında gerçek olduğuna inanılarak anlatılan hikâyelerdir.

*Milletleri derinden etkileyen, tarihî ve sosyal olayları anlatan, çoğunlukla manzum şekilde olan edebî eserlere ……………denir.

-*Yakup Kadri Karaosmanoğlu …………… adlı romanında Kurtuluş Savaşı’nı konu olarak işlemiştir.

*Türk edebiyatında destanların sınıflandırılmasında coğrafi ve kültürel değişiklerin yanı sıra din unsurunun da etkisi vardır; bu nedenle destanlar: ……………………………………………………………. ve ……………………………………………………… olarak sınıflandırılır.

 

34.Eşleştirmeleri yapınız.

1. Kurtarılmış Kudüs	(     )  Mehmet Akif Ersoy
2. Kaybolmuş Cennet	(     )  Tasso
İlahi Komedya	(     )  Milton
4. Kuvay-I Milliye Destanı	(     )  Nazım Hikmet
Çanakkale Şehitlerine	(     )  Dante

35.Aşağıdaki destanların hangi devletlere ait olduğunu karşılarındaki kutucuklara yazınız.

Destan	Devlet  (millet)
Alper Tunga
Gılgamış
Şehname
Manas
Oğuz Kağan
Battal Gazi
İlyada
Şu
Odysseia
Türeyiş

36.Aşağıdaki cümlede boş parantezle belirtilen yere uygun noktalama işaretlerini getiriniz?

Ben okuduğum bir romanda, şiirde, öyküde(    ) izlediğim bir filmde, oyunda tek bir şey ararım(     ) Samimiyet(   ) Eğer o yoksa ne mi yaparım(     ) Başka açılardan hiçbir değerlendirme yapmam(    )

37.Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri tamamlayınız.

Telemak	Yusuf Kamil Paşa
		İlk köy romanı
Taaşuk-ı Talat ve Fıtnat	Şemsettin Sami
	Namık Kemal	İlk tarihi roman
Cezmi
	Samipaşazade Sezai	Romantizmden realizme geçiş örneği
		İlk psikolojik roman

38.Aşağıda tanıtılan sanatçıların kim olduklarını karşılarına yazınız.
*İlk romanlarımda aşk temasını işledim. Eserlerimde karakter yaratmada oldukça başarılıyım. Tasvirlerimde realist bir bakış açısı kullandım. Handan, Vurun Kahpeye, Türk’ün Ateşle İmtihanı gibi önemli eserlerim var: ……………………………….

*Edebiyatımızda roman dilinin oluşumunda katkılarım oldu. Eserlerimde realizm ve natüralizm akımlarının etkisi vardır. Kırık Hayatlar, Sefile, Aşk-ı Memnu, Nemide gibi romanlarım vardır: ……………………………….

*Eğlendirerek öğretmek gibi bir ilkeye dayalı olarak romanlarımla bir nesli eğitmeye çalıştım. 230 kadar eser sahibi birisiyim. Hasan Mellah, Hüseyin Fellah, Felatun Bey ile Rakım Efendi gibi eserlerim vardır: ………………………………..

 

39.Aşağıdaki sıfatların türlerini karşılarına yazınız.

Yazarımız özgün romanlara imza attı. ……………………………………

Her sözcük dilin kimliğini taşır. …………………………………………..

Altıncı hissine çok güvenirdi. …………………………………………..

Şu vapurdan sabahleyin indik. …………………………………………

Böyle insanlara güven olmaz. ……………………………….

 

40.Romantizm akımının özelliklerini yazınız.

 

41.Efsane ile destan türünü karşılaştırınız.

 

42.Realizm akımının özelliklerini yazınız.

 

43.Tabloyu uygun ifadelerle doldurunuz.

Eser	Yazar
Ateşten Gömlek
Felatun Bey ile Rakım Efendi
Aşk-ı Memnu
Eylül
Çalıkuşu

44.Türk edebiyatındaki yapay (yapma) destanlara üç örnek veriniz.

 

45.Aşağıdaki yargılardan doğru olan yargıların karşısına “D”, yanlış olanların karşısına “Y” yazınız.

Sergüzeşt romanı, edebiyatımızda romantizmden realizme geçişin ilk örneği kabul edilir.

Edebiyatımızda ilk romanlar Servetifünun Dönemi’nde verilmeye başlanmıştır.

Tanzimat Dönemi romanları teknik bakımdan kusurludur.

Millî Edebiyat Dönemi romanlarında mekân, İstanbul’dan çok Anadolu’dur.

Dünya edebiyatında Cervantes’in yazdığı Don Kişot, modern romanın ilk örneği sayılır.

Edebiyatımızda roman ve hikâyenin yerini tutan ve divan edebiyatı nazım şekli olan tür kasidedir.

Servetifünun romanında realizm akımı etkilidir.

 

46.Aşağıdaki cümleleri anlamlarına göre inceleyeniz.

Ben de gelmek istemiyor değilim.

Ben seni hiç üzer miyim?

 

47.Aşağıdaki cümleyi yapısına göre cümleler bakımından inceleyeniz.

Başına gelecek olaylardan habersiz yürüyordu.

Eve gelmiş, olanları görünce polisi aramıştı.

 

48.Aşağıdaki cümleleri yüklemin yerine göre inceleyeniz.

İstanbul’da okullar tatil edildi kar yağdığından.

Hava son derece kötüydü.

 

49.Aşağıdaki cümleleri yüklemin türüne göre inceleyeniz.

Eski köyümüzden gelen bir misafirimizdi.

Yürürken konuşmayı sevmiyordu.

 

50.Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise D, yanlış ise Y yazınız.

1	Aşk-ı Memnu romanı yasak aşkı konu alan bir roman değildir.
2	Sergüzeşt romanı edebiyatımızda romantizmden realizme geçişin ilk örneği kabul edilir.
3	Edebiyatımızda Batı tekniğine uygun ilk romanlar Servetifünun döneminde verilmeye başlanmıştır.
4	Tanzimat dönemi romanları teknik bakımdan kusurludur.
5	Milli Edebiyat Dönemi romanlarında mekan İstanbul’dan çok Anadolu’dur.
6	Dünya edebiyatında Cervantes’in yazdığı Don Kişot, modern romanın ilk örneği sayılır.
7	Edebiyatımızda roman ve hikayenin yerini tutan ve divan edebiyatı nazım şekli olan tür mesnevilerdir.
8	Servetifünun romanında sembolizm ve parnasizm akımları etkilidir.
9	Halide Edip Adıvar’ın Ateşten Gömlek adlı romanı Kurtuluş Savaşı yıllarını anlatmaktadır.
10	Sergüzeşt romanında Cezayir’den alınıp getirilen Dilber’in hikayesi anlatılır.

51.Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.

*Tanzimat birinci dönem romancıları, eserlerini yazarken …… ve ……….
akımlarından etkilenmişlerdir.
*Servetifünun Dönemi’nde Batı tekniğine uygun olarak yazılan ilk romanı ….. yazmıştır.
*Millî Edebiyat Dönemi romanlarında …… .. bir dil kullanılır.
*Edebiyatımızda yazılan ilk edebî roman … .. , ilk tarihî roman …… , ilk
psikolojik roman …… ve ilk realist roman ……’dır.
*Millî edebiyat akımı Ömer Seyfettin’in Selanik’te çıkardığı …….. dergisinde yayımlanan ……… adlı makale ile başlamıştır.

 

52.Aşağıdaki cümlelerin çeşitlerini yazınız.

Kendinizi, kendinizle zaman geçirmeyi yalnızlık sanmayacağınız şekilde yetiştirin.
Anlamına göre: 
Yüklemin yerine göre:
Yüklemine göre:
Yapısına göre:

Bir kez kaçar uçurtması, sonra gökyüzüne küser insan.
Anlamına göre:
Yüklemin yerine göre:
Yüklemine göre:
Yapısına göre:sıralı

Kimse senin dalgalarla nasıl boğuştuğuna bakmaz, herkes gemiyi limana getirip getirmediğine bakar.
Anlamına göre: 
Yüklemin yerine göre:
Yüklemine göre:
Yapısına göre:

Tek bir kişinin yokluğu, çevrendeki tüm çokluğu hiç yapar.
Anlamına göre:
Yüklemin yerine göre:
Yüklemine göre:
Yapısına göre:

Bazılarımız şiirlere, şarkılara, kitaplara mı tutunuyor?
Anlamına göre:
Yüklemin yerine göre: 
Yüklemine göre:
Yapısına göre:

 

53.Romanın olay akışını yönlendiren temel çatışma ve ona bağlı diğer çatışmalar nelerdir? Yazınız.

 

54.Aşağıdaki cümlelerin türlerini bulunuz.
*Evren, insanın okumakla sorumlu olduğu muhteşem bir kitaptır.
Anlamına göre:
Yüklemine göre:
Yüklemin yerine göre:
Yapısına göre:

*Aşırılık hiçbir yolda yakışık almaz, ışığın bile fazlası gözü kör eder.
Anlamına göre:
Yüklemine göre:
Yüklemin yerine göre:
Yapısına göre:

*Güneş doğmasına rağmen bir süre daha açık kalan sokak lambaları gibiyim.
Anlamına göre:
Yüklemine göre:
Yüklemin yerine göre:
Yapısına göre:

*Kitaplarımızı, hayallerimizi elimizden alsalar, öylece ortada kalakalacağız.
Anlamına göre:
Yüklemine göre:
Yüklemin yerine göre:
Yapısına göre:

*Hayatın genişliği, uzunluğundan daha önemlidir.
Anlamına göre:
Yüklemine göre:
Yüklemin yerine göre:
Yapısına göre:

 

55.Efsane ve destanı karşılaştırınız. (5 madde )

DESTAN		EFSANE
1
2
3
4
5

56.Destan motiflerini yazınız (5 tane)

1)                 2)                3)                4)                    5)

 

57.Aşağıdaki cümlelerde yer alan sıfat tamlamalarını gösteriniz.

Yoksul fare, koca ormanda hep korku içinde yaşarmış. Tilkiden korkar, kurttan ödü kopar, en çok da yaban kedisini görünce dehşete düşermiş. Bırakın bu yabani hayvanları, etrafında dal çıtırdasa yüreği ağzına gelir; korkudan bayılacak gibi olurmuş. Farecik, bu korkuya dayanamayacağını anlayınca ormanın kralı aslana gidip kendisini tüm korktuklarından korumasını istemiş. Fakat aslan, farenin ricasını hadsizlik olarak niteleyip fareyi huzurundan kovmuş.

 

58.Aşağıdaki tabloda verilen cümlelerin özelliklerini belirtilen boşluklara yazınız.

 

Cümle	Yüklemin Türüne Göre	Yüklemin Yerine Göre	Anlamına Göre	Yapısına Göre
Gökyüzünün başka rengi de varmış!
Yüzüstü çok süründün, ayağa kalk Sakarya!
Ben bu yüzden yalnızlığı hiç sevmem!
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Ya bu deveyi güdeceksin ya bu
Kış günü taşınmak zorunda mıyız?
Kişiler çoğu zaman tek yönlüdür; iyiler hep iyi, kötüler de hep kötüdür.
Böyle çalışkan kimseleri tanırsınız.

Evlendikten sonra Şevket’in günden güne süzüldüğü ve eridiği görülüyordu. İstanbul’daki bu öldürücü eğlence gecelerinden sonra çok kere yatmadan çantasını alarak sokağa çıkıyor, akşamlara kadar kim bilir nerelerde ne şekilde didişip uğraşıyor, ortalık karardıktan sonra yorgunluktan bitmiş bir halde eve dönüyordu. Fakat onun yatağa girecek derecede hasta olduğunu kimse görüp anlamıyor, karısı ile bir rahat yemek yemesine bile meydan vermeden önlerine katıp yine gece eğlencelerine sürüklüyorlardı. Görünüşe göre idare hâlâ Hayriye Hanım’da idi. Fakat kadıncağız artık ipin ucunu iyiden iyiye kaçırmıştı. Evde su gibi para sarf ediliyordu. Bu para nereden geliyordu? Şevket ölesiye çalışmak pahasına da olsa bu korkunç masrafı karşılayacak kadar para kazanıyor muydu? Yoksa çocukcağız borca mı batıyordu?

Reşat Nuri Güntekin, Yaprak Dökümü

59.Yukarıdaki parçadan yola çıkarak yapı unsurları ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

Olay:

Kişi:

Yer:

Zaman:

Anlatıcı:

60.Aşağıdaki boşlukları uygun şekilde doldurunuz.

Halit Ziya Uşaklıgil eserlerinde …………….  akımının özelliklerini yansıtırken Ahmet Mithat Efendi’nin eserlerinde ise  ……………………………..  akımının özellikleri göze çarpar.

Dünyanın en uzun destanı olan …………… ……………… Kırgız Türklerinin destanıdır.

Flaubert, bir mektubunda: “Olayları, bana göründükleri gibi ortaya koymakla, bana doğru görüneni ifade etmekle yetiniyorum… Doğruluğu sanata sokmanın daha zamanı gelmedi mi? Tasvirin tarafsızlığı o zaman kanun yüksekliğine ve bilimin belginliğine ulaşacaktır.” der.

 

61.Yukarıdaki görüşü ileri süren bir sanatçı, edebiyat akımlarından hangisini savunuyor olabilir?

Zavallı Münire (  ) Sevgili çocuğuyla gelini arasına böyle bir güzeli koymaktan doğabilecek felaketi hatırına (  ) hayaline bile getirdiği yok (  ) O sade iki evladının hizmetleri artık bundan sonra tam bir özenle görülecektir diye dünyalar kadar sevinip yatıyor (  )

62.Yukarıdaki parçada yay ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?

 

———- , bir hayal kırıklığının romanıdır. Kitap, başında mavi sonunda siyah iki geceyle başlar ve biter. ————  , babası birdenbire öldüğü için, ailenin mes’uliyeti üzerine çökmüş, bir taraftan ufak tercümelerle hayatını kazanan, öbür taraftan da mektebini bitirmeğe çalışan genç bir edebiyatçıdır. Tek ihtirası kendisini serbestçe edebiyata verebilmek için bir gazete sahibi olmaktır.

63.Yukarıda boş bırakılan yerleri uygun şekilde tamamlayınız.

 

64.Aşağıdaki metinde hangi anlatım biçimleri kullanılmıştır?

Alçılar, sargılar içinde hapsolan Beyaz Diş kımıldamadan haftalarca yatmak zorunda kaldı. Uzun uzun uyuyor, bol bol düş görüyor, Kuzey ülkesinin görüntüleri gözlerinin önünden alay alay geçiyordu. Geçmişin bütün hayaletleri ayaklanıp birer birer onu ziyaret ediyorlardı. Beyaz Diş yuvasında Kichle’yle bir kez daha yaşamış gibi oldu, bağlılığını sunmak üzere titreye titreye Boz Kunduz’un dizlerine bir kez daha sokuldu ve Lip-lip’le birlikte avaz avaz bağırarak onu kovalayan enikler sürüsünün önünden can havliyle bir kez daha kaçtı.                Jack LONDON – Beyaz Diş

65.Yukarıdaki metinde hangi bakış açısı kullanılmıştır?

 

66.Yukarıdaki metinde “geriye dönüş” (art zaman) tekniğinin kullanıldığı bölümleri çiziniz.

 

67.Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız.
• Destanlar millî bir vasıf taşırken efsaneler millî nitelik taşımaz. (…)
• Efsaneler yaşanmış tarihî olaylarla sıkı sıkıya bağlıdır.. (…)
• Destanlarda genelde epik yani kahramanlık unsurları ağır basarken efsanelerde durum böyle değildir. (…)
• Destanlarda bozkurt, su, ağaç, ışık gibi bazı motifler kullanılmıştır.

68. Aşağıda verilen bilgileri doğru şekilde eşleştiriniz.
a	Dünyada ilk roman	1. Telemak
b	İlk çeviri roman	2. Don Kişot
c	ilk yerli roman	3. İntibah
ç	İlk edebi roman	4. Cezmi
d	İlk tarihi roman	5. Karabibik
e	İlk realist roman	6. Araba Sevdası
f	İlk köy romanı	7. Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat

69.Arasında sıfat bulunan bir isim tamlaması yazınız.

70.Yapısına göre cümle çeşitlerinin isimlerini yazınız.

71.Olumlu, soru, isim cümlesi özelliklerini barındıran örnek bir cümle yazınız.

72.Hem sıralı cümle hem de bağlı cümle özelliği olan örnek bir cümle yazınız.

73.Olumsuz, devrik bir fiil cümlesi yazınız.

74.Aşağıdaki cümleleri karşıdaki dönemlerle eşleştiriniz. Dönem isimlerinin başlarındaki harfler parantez içine yerleştirilecektir. 

( A=Tanzimat, B=Servetifünun, C= Milli Edebiyat)

* Konuşma dili yazı dili haline getirilmeye çalışıldı. Mümkün oldukça Arapça ve Farsça kelimelerden uzak duruldu.(     )

* Romandaki kişiler Batı kültürüyle yetişen zengin, elit insanlardır. Sıradan kişiler geri plandadır.(      )

*Roman kişileri tek yönlü alınmış. İyiler çok iyi kötüler çok kötü anlatılmış.(    )

* Romanlarda yazar olayın akışını kesip bilgiler vermiştir.(        )

*Türk romanı Batılı anlamda sağlam, teknik açıdan kusursuz ilk örneklerini bu dönemde verdi.

* Recaizade Mahmut Ekrem, Şemsettin Sami gibi romancıları vardır.(       )

* Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf gibi romancıları vardır(       )

* Kurtuluş Savaşı’nı işleyen ilk roman olan Ateşten Gömlek bu dönemde yazılmıştır.(       )

* Yazarlar devrin siyasi baskısından dolayı toplumsal sorunlara eserlerde pek yer vermemişlerdir.(      )

* Görücü usulü evlilik, kölelik, cariyelik gibi konular işlenir.(       )

*Hayal gerçek çatışması, yasak aşk, kötümserlik, kaçış bu dönemin temalarıdır.(        )

75. Aşağıdaki dizelerde bulunan sıfatları çizip türünü yazınız.
Selvi boylu yâr sen olmalıydın
Kömür gözlüm ateşine düşeli
Senin için söylenmiş söz olmalıydı.
Bir mey yokluğuna ağlamalıydı delice
Bir keman, incecik çığlık olmalıydı
Ama bunu kimse bilmemeliydi,
Seni mahşere kadar saklamalıydım.
Böyle olmamalıydım.

76. Aşağıdaki boşluklara “romantik, realistler, realizm, romantizm ve Millî Edebiyatçılar” kelimelerini yerleştiriniz.

• ……………. sanatçılar, olayları anlatırken rastlantılara gereğinden fazla yer vermişlerdir. ……………. ise olağanüstü görülen istisnai olaylara yer vermemiş,  okura yaşanmış bir olay ya da yaşanabileceğinden şüphe edilmeyecek bir olay sunmuşlardır.
• ……………. klasisizme; Realizm akımı ise romantizme tepki olarak ortaya çıkmıştır.
• …………….de duygu ve hayallere önem verilir, …………….de ise his ve hayale kapılmadan toplum gerçeklerini olduğu gibi yansıtır.
• …………….deki duygu ve hayallerin yerini …………….de toplum ve insan gerçekleri alır.  
• ……………. sanatçılar, kendi kişiliklerini gizlememiş; olaylarla ilgili görüşlerini açıkça ortaya koymuşlardır. ……………. yazarlar eserlerine kendi duygu, düşünce ve yorumlarını katmazlar. 
• …………….sanatçılar toplumun düzeltilmesi amacıyla “Sanat toplum içindir.” ilkesine uyulmuştur. …………….  yazarların okuyucuyu eğitme gibi bir amaçları yoktur.
• …………….de “sanat toplum içindir.” ilkesi; …………….de “Sanat, sanat içindir.” ilkesi benimsenmiştir.
• …………….de  dil ve biçim mükemmelliğini önemsenmezken …………….de eserde biçim kusursuzluğu çok önemlidir.
• Sade ve arı bir Türkçe ile yazılan eserlerde …………………….  yurt sorunları ve ulusal değerleri ortaya çıkarma amacını gütmüşlerdir.

77. Edebî eserde “tip” ne demektir?

78. Edebî eserde “karakter” ne demektir?

79. Edebî eserde “art zaman” (kozmik zaman) ne demektir?

80. Sosyal romanın tanımını yapınız.