
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem Yazılı Sınav Soruları
Şiir Ünitesi 10. sınıf 1. Dönem 2. Yazılı Çalışma Soruları Test 120 Soru (Dönemde 2 sınavlı)
10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV
- Sınıf Şiir Ünitesi 120 soru
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Şiir Ünitesi Testi
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 2. Yazılı Sınav
(Dönem başına 2 sınav)
Soru 1:
I. Atabetü’l-Hakâyık
II. Divan-ı Hikmet
III. Kutadgu Bilig
IV. Dîvânu Lugâti’t-Türk
Yukarıdaki eserlerle ilgili hangisi söylenebilir?
A) Eserlerin yazılış amacı İslam dinini yaymaktır.
B) II. eser mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır.
C) III. eser hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D) İslam uygarlığı etkisiyle yazılan ilk ürünlerdir.
E) IV. eser Türklere Arapça öğretmek için yazılmıştır.
Soru 2:
………, klasik Türk edebiyatında, Batılı anlamdaki hikâye ve roman türünü temsil edebilecek bir nazım biçimidir. Konu alanlarının oldukça geniş bir yelpazeye sahip olması ve beyit sayılarının herhangi bir kısıtlamaya tabi tutulmaması nedeniyle çeşitli olay ve hikâyelerin anlatımı için oldukça uygundur. En çok tercih edilen konular klasik aşk
hikâyeleridir. ………… işte bu tür hikâyelerden biridir. Fuzûlî, Arap ve Fars edebiyatlarında pek çok örneği olan bu hikâyeyi kendine has dil, üslup ve kurgu özellikleriyle kaleme almıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Gazel – Kerem ile Aslı B) Semai – Ferhat ile Şirin
C) Kaside – Arzu ile Kamber D) Destan – Yusuf u Züleyha
E) Mesnevi – Leyla ile Mecnun
Soru 3
Koşuk nazım biçimin halk edebiyatında içerik bakımından benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nefes B) Koşma C) Kaside D) Ağıt E) Gazel
Soru 4:
Allah adın zikr idelim evvelâ,
Vacib oldur cümle işte her kula.
Süleyman Çelebi’ye ait bu beyitle ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Halk şiiri geleneğine bağlıdır.
B) Dinî zihniyeti yansıtır.
C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D) 17. yüzyılda yazılmıştır.
E) Nazım türü “nefes”tir.
Soru 5:
I. Divan edebiyatı ürünlerinde somut konular işlenmiştir.
II. Divan edebiyatı ürünlerinde ağır bir dil kullanılırken halk edebiyatı ürünlerinde sade bir dil kullanılmıştır.
III. Halk edebiyatı sanatçılarının bazıları aruzla da eserler vermiştir.
IV. Halk edebiyatı ile divan edebiyatında bazı mazmunlar ortak kullanılmıştır.
V. Halk edebiyatı, divan edebiyatı sona erdikten sonra ortaya çıkmıştır.
Yukarıda divan edebiyatı ve halk edebiyatıyla ilgili verilen numaralandırılmış ifadelerden hangi ikisi yanlıştır?
A) I ve II B) I ve V C) II ve III D) II ve IV E) IV ve V
Soru 6:
Az yiyerek bir ya da iki ayda (I) birkaç kilo verilebilir. Ne yazık ki (II) çoğu insan vermeleri gereken kilo miktarı 10 veya 20 olana dek (III) ciddi bir perhize başlamıyor. (IV) Bu aşamaya gelindiğinde de bir hekime ya da bir (V) beslenme uzmanına başvurmaktan başka yapacak bir şey yoktur.
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisi isim tamlamasıdır?
A) birkaç kilo B) çoğu insan
C) ciddi bir perhiz D) bu aşamaya
E) beslenme uzmanına
Soru 7:
Aşağıdakilerin hangisinde anonim halk edebiyatı ile ilgili sözcükler bir arada verilmiştir?
A) Koşma-türkü-mâni-destan-varsağı
B) Türkü-mâni-ağıt-ninni-masal
C) Koşma-destan-koçaklama-mâni-türkü
D) Semai-varsağı-türkü-destan-masal
E) Mâni-koşma-türkü-destan-semai
Soru 8
Aşağıdakilerden hangisi ‘Anonim Halk Edebiyatı’ ürünlerinden biri değildir?
A) Mani B) Türkü C) Koşma D) Ninni E) Bilmece
Soru 9:
Aşağıdakilerin hangisinde sıfat, isim tamlamasını nitelemiştir?
A) Denizin maviliği uzaktan yeşil gibi görünüyordu.
B) İstanbul’un güzelliğini saklıyordu kar.
C) Sevdası başka, türküsü başkadır Türkiye’nin.
D) Şimdi İstanbul’da olmak vardı.
E) Taze köy domatesi çok lezzetli olur.
Soru 10
Aşağıdakilerden hangisi divan (klasik) edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Aşk, şarap, din ile ilgili konular ve felsefi düşünceler işlenmiştir.
B) Nazım birimi olarak genelde dörtlük kullanılmıştır.
C) Söz sanatları, ustalık göstermenin bir ölçüsü kabul edilmiştir.
D) Arapça, Farsça ve Türkçe sözcüklerden oluşan karma bir dil kullanılmıştır.
E) Konudan çok konunun işlenişine önem verilmiştir.
Soru 11:
Son tüfekleri yurdumun geride yok
Son askerleri yurdumun geride yok
Son zabitleri yurdumun geride yok
Son erkekleri yurdumun geride yok
Bir yol daha akmaya hazır
Son kanı Anadolu’nun geride yok
Bu dizelere aşağıdaki ögelerden hangisi hâkimdir?
A) Millî B) Manevi C) Evrensel
D) Sosyal E) Siyasi
Soru 12:
Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem zaman hem de mekân ögesi belirgindir?
A) Saat on, ağustos güneşi yaktı öğleyi /Söğütlerin tozlu kavında. /İnce yollarından bozkırın /Yürüdü Yunan askeri
B) Giyinip çarşıya varırken /Kara şalvar, ak işlik /Gözleri ışığı ve geceyi paylaştırır /Kaşları onuru ve sevdayı /Adamın su gibi akanıdır Maraşlı
C) Uyuyan çocuklar uyandı /Uyandı Ahır Dağları içindeki su uyandı /Fransız uyandı, Ermeni uyandı /Çakmakçı Said uyandı uyandı
D) Aslında tek kişidir çarpışan: /Sevi, tutku, direnç ve insan, /Ölüm gelir tek kişiye. /-Ordular ölmez! /-Tek kişidir korkan /-Korkmaz ordular!
E) Çocukları uzaklarda doğmuş büyümüş /Kadınlarının gözleri kapılarda /Yorgun, bıyıklı binbaşılar. /Trablusgarp derken Balkan Savaşı, /Son siperleri açılmış Ankara’da.
Soru 13
Anadolu’nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında büyük rol oynamıştır. 13. asırda başlamış ve uzun bir dönem birçok halk ve divan şairini etkilemiştir. Bu düşünce zamanla ekolleşmiş ve kurumsallaşmıştır.
Parçada bilgisi verilen düşünce sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bektaşilik B) Tasavvuf C) Müslümanlık
D) İnsan-ı kamil E)Vahdet-i vücut
Soru 14:
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde sözlü edebiyat ürünlerinin tamamı doğru olarak verilmiştir?
A) sav-sagu-koşuk-destan
B) koşuk-sagu-semai-destan
C) sav-sagu-koşma-destan
D) destan-mersiye- sav-sagu
E) sav-ilahi-kaside-koşuk
Soru 15:
Alp Er Tonga öldi mü
İsiz ajun kaldı mu
Ödlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur
Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Düz uyak düzenindedir.
B) Yarım uyak kullanılmıştır.
C) Rediflere yer verilmiştir.
D) Bir sagudan alınmıştır.
E) Yabancı kelimeler ağırlıklıdır.
Soru 16:
Kervanlar işlemez illerde kaldım
Garip Mecnun gibi çöllerde kaldım
Ne acap şiddetli yollarda kaldım
Dört yanım işlemez kar oldu gitti
Bu parçada kullanılan kafiyenin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yarım B) Tam C) Zengin D) Tunç E) Cinaslı
Soru 17:
Kutadgu Bilig ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Siyasetname türünün Türk edebiyatındaki ilk örneği olarak kabul edilir.
B) Dört sembolik kişiliğin karşılıklı konuşmalarından oluşur.
C) Yazıldığı dönemin sosyal ve siyasi anlayışını yansıtır.
D) Türk edebiyatında kaside nazım şekliyle yazılmış ilk eserdir.
E) Türklerin İslamiyet’i kabulünden sonraki edebiyat dönemine ait bilinen ilk eseridir.
Soru 18:
Dile yâr
Gör bir âfet dile yâr
Ben sana vurulmuşum
Ne istersen dile yâr
Öldür beni yaşatma
Verme beni dile yâr
Bu mâninin teması aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aşk B) Ölüm C) Ayrılık D) Buluşma E) Gurbet
Soru 19:
Aşağıdaki dizelerin hangisinde dinî ögelere yer verilmiştir?
A) Arama, bulamazsın ikimizin kabrini,
belki maşrıkta, belki mağripte,
biz de bilmeyiz yerini.
B) Ve biz de burda bitirdik destanımızı.
Biliyoruz ki layığınca olmadı bu kitap,
Türk halkı bağışlasın bizi.
C) Toprak öyle bitip tükenmez,
dağlar öyle uzakta,
sanki gidenler hiçbir zaman
hiçbir menzile erişmeyecekti.
D) Kırık bir söğüt dalı dikerek kıbleye doğru,
Durdu boyun büküp
El kavuşturup
sabah namazına
E) Gün ağardı ağaracak.
Kokusu tütmeye başladı:
Anadolu toprağı uyanıyor.
Soru 20:
XII. yüzyılda Ahmet Yesevi tarafından dörtlüklerle ve hece ölçüsüyle yazılmış dinî, tasavvufi ve öğretici bir eserdir. Dörtlüklerin her birine eserin adı ile anılan nazım türünün ismi verilmiş ve bu eser edebiyatımızda tasavvuf edebiyatının başlangıcı sayılmıştır.
Özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divân-ı Kebir B) Divânu Lugati’t-Türk
C) Divân-ı Hikmet D) Kutadgu Bilig
E) Atabetü’l-Hakâyık
Soru 21:
Özellikle Azerbaycan sahasının, bazı edebiyat otoritelerince de Türk edebiyatının en büyük şairi, dünya edebiyatının da en büyük lirik şairlerinden kabul edilir. Asıl adı Mehmed bin Süleyman’dır. Şairin 888/1483 yılında Bağdat yakınlarındaki Hille bucağında dünyaya geldiği sanılmaktadır. Âşıkane şiirin edebiyatımızdaki en büyük temsilcisi
kabul edilir. Bütün şiirlerinde aşkı ve aşkın hâllerini coşkun bir lirizmle ifade eder. Doğduğu muhitten hiç ayrılmamış, İstanbul’a hiç gelmemiştir. Naat türünde kaleme aldığı “Su Kasidesi” oldukça meşhurdur.
Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bâkî B) Nedim C) Nâbî D) Fuzûlî E) Nef’î
Soru 22:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamlaması yoktur?
A) İnsan şimdi yüzyıl önceye göre daha kısa bir süre içinde dünyayı dolaşabiliyor.
B) Bir gemi kaptanı, bulunduğu yeri ancak enlem ve boylamını biliyorsa belirleyebilir.
C) Bilim, tutarlılık ölçütüne bağlı bir sınama ve yanılma sürecidir.
D) Hidrojen tamamen tüketildiğinde Güneş de soğuyarak bir demir yığınına dönüşecek.
E) Dünya’nın yapısı ve bileşenleri hakkında kesin bir görüş ortaya koymak oldukça zordur.
Soru 23:
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, tamamen dini-tasavvufi halk şiiri nazım türlerinden oluşmaktadır?
A) ilahi-devriye-semai-mâni-koşma
B) ilahi-şathiye-nutuk-devriye-nefes
C) nefes-ilahi-nutuk-devriye-türkü
D) koşma-nefes-ilahi-destan-koçaklama
E) ilahi-nefes-deme-mâni-sagu
Soru 24:
Gönlüm düştü bu sevdaya
Gel gör beni aşk neyledi
Başımı verdim kavgaya
Gel gör beni aşk neyledi
Yunus Emre
Yukarıdaki dörtlüğün teması nedir?
A) Yalnızlık B) Ölüm C) Aşk acısı
D) Ayrılık E) Zamandan şikâyet
Soru 25:
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A) Tahir ile Zühre, Kerem ile Aslı Türk halk hikâyesi örnekleridir.
B) Nâbî’nin Hayrâbât’ı, Şeyhî’nin Harnâme’si mesnevi tarzında yazılmıştır.
C) Mesnevilerde beyit sayısının bir sınırı yoktur.
D) Halk hikâyelerinde genellikle aşk ve kahramanlık konusu işlenir.
E) Halk hikâyeleri manzumken mesneviler manzum-mensur karışık eserlerdir.
Soru 26:
Türlük çeçek yarıldı
Barçın yadım kerildi
Uçmak yeri körüldi
Tumlug yana kelgüsüz
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Koşuktan alınmıştır.
B) Ahenkli bir söyleyiş vardır.
C) İslam dininin etkisinde oluşmuştur.
D) Uyak düzeni düz kafiyedir.
E) Yarım uyak kullanılmıştır.
Soru 27:
I. Âşık edebiyatı, hayalî olaylardan çok, gerçekliğin ön plana çıktığı bir edebiyattır.
II. Âşık edebiyatında şiirler genellikle irticalen yani içe doğduğu gibi söylenir.
III. Divan edebiyatında görülen kalıplaşmış benzetmeler (mazmunlar) halk edebiyatında yer almaz.
IV. Divan şiirinde olduğu gibi halk şiirinde de süslü, sanatlı, ağır bir dil kullanılır.
V. Halk şiirinde genellikle yarım ve cinaslı kafiye kulanılır.
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri yanlıştır?
A) I-III B) II-V C) III-IV D) III-V E) IV-V
Soru 28:
Sagu (Eski Türkçeyle) Alp Er Tunga öldi mü? Isız ajun kaldı mu? Ödlek öçin aldı mu? Emdi yürek yırtılur. |
(Günümüz Türkçesiyle) Alp Er Tunga öldü mü? Kötü dünya kaldı mı? Zaman öcünü aldı mı? |
Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet’in kabulünden önceki döneme ait bu dörtlükten çıkarılamaz?
A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Ölüm teması işlenmiştir.
C) Yarım uyak tercih edilmiştir.
D) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
E) Ağır ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.
Soru 29:
Acep güzel sana neyledim bilmem
Sensin bu dertlere daldıran beni
Gözüm yaşlı kaldı ağlarım gülmem
Yok elimden tutup kaldıran beni
Yukarıdaki dörtlük için hangisi söylenebilir?
A) Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
B) Divan edebiyatı ürünüdür.
C) Yabancı sözcüklere yer verilmiştir.
D) I ve III. mısralarda yarım kafiye vardır.
E) Ahenk sadece kafiyeyle sağlanmıştır.
Soru 30:
İki elim gitmez oldu yüzümden Ah ettikçe yaşlar gelir gözümden Kusurumu gördüm kendi özümden
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
B) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
C) Redif ve kafiye birlikte kullanılmıştır.
D) Kafiye düzeni çapraz kafiye şeklindedir.
E) Halk şiiri geleneğinin etkisi görülmektedir.
Soru 31:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır?
A) Dünya nüfusunun yarısından fazlası yetersiz besleniyor.
B) Edebiyat, hayat ile ilgili olduğundan bilim ve teknolojiden de söz etmelidir.
C) Çoğumuz, bilimin tadını çıkarmak için gereken azıcık çabayı dahi göstermiyoruz.
D) İnsanın insandan esirgediği insaniyet, binlerce insanın açlıktan ölmesine yol açıyor.
E) Unutulmamalı ki özünü unutan, ondan uzaklaşan, kendini kaybeder.
Soru 32:
Aşağıdakilerden hangisi halk edebiyatının genel özelliklerindendir?
A) Nazım birimi olarak beyit ve bent kullanılmıştır.
B) Zengin kafiye kullanılmıştır.
C) Allah aşkı en çok işlenen temadır.
D) Ozanlar şiirlerini saz eşliğinde söylemişlerdir.
E) Şairlerin çoğu eğitimli insanlardır.
Soru 33:
XI ve XII. yüzyılda yazılan bir eserde hem beyit hem dörtlük nazım birimi bir arada kullanılmıştır.
Yukarıdaki bilgiden yola çıkarak eserle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Eserin Arapça yazıldığına
B) Geçiş dönemi eseri olduğuna
C) Sözlü dönem kültürünü yansıtmadığına
D) Sadece hece ölçüsünün kullanıldığına
E) Yazarının birden fazla dil bildiğine
Soru 34:
Könlüm içün örtedi
Yitmiş yaşıg kartadı
Kiçmiş özüg irtedi
Kün tün kiçüp irtelür
Onun (Alp Er Tunga) ölümü gönlümü içten yaktı, beni yetmiş yaş kocattı. Gönlüm geçmiş günlerin özlemiyle gece gündüz aranıyor.
Bulnar mini öles köz
Kara mengiz kızıl yüz
Andın tamar tükel tuz
Bulnap yana ol kaçar
(O baygın gözler beni esir ediyor, üzerinde kara benler bulunan pembe yüz beni tutsak ediyor. Bütün güzellikler ondan damlıyor, sanki beni tutsak edip tekrar kaçıyor.)
Aşağıdakilerin hangisi bu dörtlüklerin ortak özelliği olamaz?
A) Söz sanatlarına yer verilmesi
B) Hece ölçüsünün kullanılması
C) Söyleyenlerinin belli olmaması
D) Kahramanlık konusunu işlemesi
E) aaab kafiye düzeniyle söylenmesi
Soru 35:
Kömür gözlüm hasta olmuş
Bir muskacık yaz ver bana
Siyah zülfü ak gerdana
Tel tel et de diz ver bana
Yukarıdaki dörtlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Dörtlüğün teması aşktır.
B) 4+4 duraklı 8’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
C) Teşbih-i beliğ sanatı vardır.
D) Redif ve tam kafiye kullanılmıştır.
E) Âşık edebiyatı geleneğiyle oluşturulmuştur.
Soru 36
Yunus Emre’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Tekke şiirinin bu büyük şairi, lirik şiirler ve ilahileriyle bilinir.
B) Türkçeyi çok iyi kullanmış, yalın ve özlü bir anlatımı seçmiştir.
C) Şiirlerinde Allah ve Peygamber sevgisi, tasavvuf fikri ön plandadır.
D) Şiirlerini yalnızca aruz ölçüsü ile yazmıştır.
E) Risaletü’n-Nushiyye adlı bir eseri ve şiirlerini topladığı Divan’ı vardır.
Soru 37:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili bölüm isim tamlaması değildir?
A) Termal turizm merkezi olan Sivas, zengin su kaynaklarına sahiptir.
B) Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi, kapılarını yerli ve yabancı turistlere açtı.
C) Kalelerinin bolluğu, Çanakkale’nin tarih boyu stratejik bir kent olduğunu anlatmaya yetiyor.
D) Aspendos Antik Tiyatrosu, yaz aylarında çeşitli kültürel etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
E) Anadolu Yakası’nın Boğaz kıyılarındaki vapur iskeleleri küçük meydanlara açılıyor.
Soru 38:
Garip turna bizi senden sorana
Şimdi bir yavruya kuldur diyesin
Aşkın zincirini takmış boynuna
Devr içinde Mecnun odur diyesin
Gevherî
Yukarıdaki dörtlükte halk edebiyatı ile ilgili hangi bilgiye ulaşılamaz?
A) Şiirlerde tam veya zengin kafiye kullanılır.
B) Dili sade, anlaşılır halk Türkçesidir.
C) Nazım birimi dörtlüktür.
D) Hece ölçüsü kullanılır.
E) Kalıplaşmış benzetmelere yer verilir.
Soru 39:
Aşağıda verilen mâniler ikişerli eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır?
A) Ağlarım çağlar gibi/Derdim var dağlar gibi/Ciğerden yâreliyim/Gülerim sağlar gibi/Her gelen bir gül ister/Sahipsiz bağlar gibi
B) Bahçelerde saz olur/Gül açılır yaz olur/Ben yârime gül demem/Gülün ömrü az olur
C) Budala/Bülbül konar bu dala/Ne kadar aklım olsa/Yine derler budala
D) Uzaktır seçilmiyor/Gönüldür geçilmiyor/Gönül bir top ibrişim/Dolaşmış açılmıyor
E) Ah dağlar dağlar dağlar/Gurbette yârim ağlar/Kuş yedi meyvasını/Kaldı meyvasız bağlar/Gitti yârim gelmedi/Oturmuş beni ağlar
Soru 40:
“Seci” terimi aşağıdaki cümlelerden hangisiyle tanımlanır?
A) Bir mısrada aynı ünsüzün sıkça kullanılmasıdır.
B) Bir mısrada aynı ünlünün sıkça kullanılmasıdır.
C) Nesirde kullanılan iç kafiyedir.
D) Mısra sonlarında aynı anlamda veya görevde kullanılan kelimelere verilen addır.
E) Mısra sonlarında yazılışları aynı, anlamları farklı olan kelimelere verilen addır.
Soru 41:
Yay yarupan ergüzi |
Günümüz Türkçesi: |
Destan Dönemi Türk Edebiyatına ait yukarıdaki dörtlüğün teması nedir?
A) Özlem B) Sevinç
C) Bahara hasret D) Doğanın uyanışı
E) Güneşin doğuşu
Soru 42:
Şeyhadil’de Ermeniler çevirdi
Suçu yokken vurup öldürdüler
Kana, çamura bulandı
Elindekiler
Maraş ilk şehidini verdi.
Uzunoluk Hamamı’ndan çıkan kadınlar
Al yanaklarını peçelerine saklamıştılar
Ürkek, hızlı adımlarla geçerken meydanı
Korktuklarına uğradılar
Ansızın bir gâvur sürüsü
‒ Burası Fransız kenti
Açın, açmalısınız yüzlerinizi
Diyerek Peçelerine el attı
Tepindi çığlıklar, kahkahalarla
“Doğru yoluna git!” dedi Maraşlı
“Doğru yoluna git, yoksa…” dedi
Çakmakçı Said
El attılar silahlarına
Bu dizelerdeki temayı en kapsamlı biçimde ifade eden sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ümitsizlik B) Ölüm C) Korku D) İşgal E) İhanet
Soru 43:
Dedim inci nedir, dedi dişimdir
Dedim kalem nedir, dedi kaşımdır
Dedim on beş nedir, dedi yaşımdır
Dedim daha var mı, dedi ki yok yok
Erzurumlu Emrah
Yukarıdaki dörtlük koşma türlerinden hangisine örnektir?
A) Güzelleme B) Taşlama C) Ağıt D) Koçaklama E) Semai
Soru 44:
Uzaktır seçilmiyor
Gönüldür geçilmiyor
Gönül bir top ibrişim
Dolaşmış açılmıyor
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Rediflere yer verilmiştir.
B) 7’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
C) Âşık edebiyatı nazım biçimlerindendir.
D) Söz sanatına yer verilmiştir.
E) Kafiye düzeni “aaxa”dır.
Soru 45:
1207’de Belh şehrinde doğmuş, ailesiyle Anadolu’ya göçerek Konya’ya yerleşmiş ve burada 1273’te vefat etmiştir. Devrin edebiyat dili Farsça olduğundan şiirlerini Farsça yazmıştır. İnsan sevgisini, ilahi aşk eksenindeki dinî konuları kendine özgü bir anlayışla işlemiştir. En önemli eseri “Mesnevî”dir. Şiirleri, musiki ve sema ile birleştirilmiştir.
Yukarıdaki paragrafta tanıtılan sanatçı kimdir?
A) Ahmet Fakih B) Ahmedî C) Mevlânâ D) Sultan Veled E) Fuzûlî
Soru 46:
Divan edebiyatında aşk, güzellik, konularını işler.
Nazım birimi beyit, ölçüsü aruzdur.
Beyit sayısı 5 ile 15 arasında değişir.
İlk beyit kendi arasında kafiyelidir.
Şairin mahlası son beyitte geçer.
Özellikleri verilen nazım biçiminin makta beyti aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kamû bîmârınâ cânan devâ-yî derd eder ihsan/Niçün kılmaz mana derman beni bîmâr sanmaz mı
B) Benî candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı/Felekler yandı âhımdan murâdım şem’i yanmaz mı
C) Fuzûlî rind-i şeydâdır hemîşe halka rüsvâdır/Sorun kim bû ne sevdâdır bu sevdâdan usanmaz mı
D) Şeb-î hicran yanar cânım töker kan çeşm-i giryânım/Uyârur halkı efgânum kara bahtım uyanmaz mı
E) Değildim ben sanâ mâil sen etdin aklımı zâil/Bana ta’n eyleyen gafil senî görgeç utanmaz mı
Soru 47:
Divan şairlerinin çok tercih ettikleri nazım şekillerinden biri olan rubai;
I. Dört dizeden oluşur.
II. aaxa veya aaaa şeklinde kafiyelenir.
III. Az sözle çok şey anlatmak için kullanılır.
IV. Türk şairlerinin bulduğu bir türdür.
V. Kendine özgü aruz kalıpları ile yazılır.
gibi özelliklere sahiptir.
Rubai ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Soru 48:
XIII. asırda Anadolu’da tasavvuf kültürünün etkisiyle iki büyük şahsiyet yetişti. İslam kültürüne bağlı bu şahsiyetlerden birincisi Farsça söylediği şiirleri ve eserleri ile daha çok aydınlar arasında; ikincisi ise Türkçe söylediği ve bir kısmı hece ölçüsü ve millî şekillere bağlı şiirleri ile geniş halk kitleleri üzerinde büyük etki bıraktı.
Yukarıda sözü edilen sanatçılar, sırayla aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mevlânâ – Yunus Emre
B) Ahmet Yesevî – Karacaoğlan
C) Mevlânâ – Kaygusuz Abdal
D) Yunus Emre – Karacaoğlan
E) Mevlânâ – Ahmet Yesevî
Soru 49:
Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatının genel özelliklerinden değildir?
A) Konu, biçim güzelliğinden daha önemlidir.
B) Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklüdür.
C) Dinî ve din dışı konular birlikte işlenmiştir.
D) Bütün güzelliğine değil; parça güzelliğine önem verilmiştir.
E) Bireysel konulara daha çok yer verilmiştir.
Soru 50:
Adalet kalmadı, hep zulüm doldu,
Geçti şu baharın gülleri soldu,
Dünyanın gidişi acayip oldu,
Koyun belli değil, kurt belli değil
Ruhsati
Yukarıdaki dörtlük koşma nazım şeklinin hangi türüne aittir?
A) Güzelleme B) Taşlama C) Koçaklama D) Ağı E) Semai
Soru 51
Uzaktır seçilmiyor
Gönüldür geçilmiyor
Gönül bir top ibrişim
Dolaşmış açılmıyor
Yukarıdaki maninin türü nedir?
A) Kesik mani B) Düz mani
C) Cinaslı mani D) Yedekli mani
E) Atışmalı mani
Soru 52:
Sefil sümbül boyun eğmiş bakıyor
Sarı çiçek amber olmuş kokuyor
Senin ruyin kadin beni yakıyor
Al giyinip feslendin mi yaylalar
Bu parçanın teması aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doğanın güzelliği B) Yalnızlık korkusu
C) Esaretin zorluğu D) Memleket özlemi
E) Sevgilinin vefasızlığı
Soru 53:
Halk şiirinde en yaygın kullanılan türlerden biridir. Özellikle köylerde yaşayan kızlar uzun kış gecelerinde ya da çalışırken eğlence kaynağı olarak da duygularını en kısa bir biçimde ifade etmede kullanmışlardır. Genellikle dört dizeden oluşan bu tür aaxa şeklinde kafiyelenir. Bir ezgi ile söylenen türkülerimizin de birçoğunun sözleri bu tür şiirlerden oluşur.
Yukarıda bahsedilen halk şiiri nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türkü B) Koşma C) Bilmece D) Semai E) Mâni
Soru 54:
Edebiyatımızda örneklerini, XIII. yüzyıldan XIX. yüzyılın ortalarına kadar gördüğümüz klasik Türk edebiyatı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şairler şiirlerini “divan” adını verdikleri kitaplarda toplamışlardır.
B) Şairler şiirlerinde “mahlas” adını verdikleri takma adlar kullanırlar.
C) Şiirlerinde anlaşılması güç, sanatlı, ağır bir dil kullanırlar.
D) Birtakım şiirler yazmış olsalar da daha çok nesir türünde eser vermişlerdir.
E) Arap ve Fars edebiyatlarından öğrendikleri aruz ölçüsüyle şiirler yazarlar.
Soru 55:
Köroğlu’yum medhim merde yeğine
Koç yiğit değişmez cengi düğüne
Sere serpe gider düşman önüne
Ölümü karşılar meydan içinde
Verilen dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şiirin son dörtlüğünden alınmıştır.
B) Halk şiiri geleneği doğrultusunda yazılmıştır.
C) Ses benzerlikleri vardır.
D) 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
E) Anonim halk edebiyatı ürünlerinden bir örnektir.
Soru 56:
I. Divânu Lugâti’t-Türk
II. Muhakemetü’l-Lugâteyn
III. Türkî-i Basit
IV. Mahallîleşme Cereyanı
Yukarıda verilen eser ve akımların ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aynı sanatçıya ait olmaları
B) Aynı yüzyıla ait olmaları
C) Türk dilini korumaya çalışmaları
D) Aynı geleneğe ait olmaları
E) Alanlarında ilk olmaları
Soru 57:
Gesi bağlarında üç top gülüm var,
Hey Allah’tan korkmaz sana bana ölüm var,
Ölüm var da şu gençlikte zulüm var.
Atma garip anam, şu dağların ardına,
Kimseler yanmasın, anam yansın derdime
Gesi bağlarında dokundum taşa,
Yazılanlar gelir sağ olan başa,
Bizi hasret koydu kavme kardaşa.
Atma anam atma, şu dağların ardına,
Kimseler yanmasın, anam yansın derdime.
Bir türküden alınan yukarıdaki parçada altı çizili dizelere ne ad verilir?
A) Tapşırma B) Güzelleme C) Kavuştak
D) Türkü bendi E) Koçaklama
Soru 58:
“Mantıku’t -Tayr” adlı mesnevi ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Mensur biçimde ve sade bir dille yazılmıştır.
B) Gülşehrî tarafından yazılmıştır.
C) Tasavvufi bir eserdir.
D) Tasavvufi kavramlar, kuşlar arasında geçen bir öyküyle somutlaştırılmıştır.
E) Eserde “Simurg” ve “Hüthüt” sembol olarak kullanılmıştır.
Soru 59:
Karac’oğlan der ki geçti çağlarım
Meyve vermez oldu gönül bağlarım
Aklıma geldikçe durmaz ağlarım
Gözüm yaşı sel olduğu zamandır
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir koşmanın son dörtlüğüdür.
B) Mübalağa sanatına başvurulmuştur.
C) Açık istiare sanatı vardır.
D) 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
E) Cinaslı kafiye vardır.
Soru 60:
Aşağıdakilerden hangisi sadece anonim halk şiiri için geçerlidir?
A) Şairler şiirlerini hece ölçüsü ile söylerler.
B) Şiirler genellikle bir ezgi ile söylenir.
C) Şiirleri kimin söylediği zamanla unutulmuştur.
D) Genellikle dörtlük nazım birimi kullanılır.
E) Şairler halkın duygu ve düşüncelerine tercüman olurlar.
Soru 61:
Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni
Yunus Emre
Dörtlükten hareketle Oğuz Türkçesi ile yazılan ilk ürünlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Beşerî aşk işlenmiştir.
B) Süslü bir anlatım vardır.
C) Tasavvufun etkisi görülmektedir.
D) Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
E) Nazım biçimi koşmadır.
Soru 62:
Sanatçı, Bektaşiler arasında büyük saygı ile anılır. Özellikle hece ile yazdığı şiirlerde ve nesirlerinde güzel bir Türkçe kullanır. Sanatçının tasavvufla ilgili şiirleri yanında tekerlemeleri, şathiyeleri de önemli bir yer tutar. Asıl ününü yazdığı nefeslere borçlu olan sanatçının “Budalanâme” ve “Dolapnâme” önemli eserlerindendir.
Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Genç Abdal B) Abdal Musa
C) Kaygusuz Abdal D) Pir Sultan Abdal
E) Kazak Abdal
Soru 63:
Kutadgu Bilig ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Ölçü olarak sadece aruz ölçüsü kullanılmıştır.
B) Nazım şekli kasidedir.
C) Arapça ve Farsça sözcüklere yer verilmemiştir.
D) Sembolik (alegorik) bir anlatımla yazılmıştır.
E) Sadece yarım kafiye kullanılmıştır.
Soru 64:
Yigirmi dokuz hece
Okursun uçtan uca
Sen elif dersin hoca
Ma’nası ne demektir
Yunus Emre
Yukarıdaki dörtlük ile ilgili hangisi söylenemez?
A) 7’li hece ölçüsü ile yazılmıştır.
B) Tam kafiye kullanılmıştır.
C) Nazım birimi dörtlüktür.
D) İlahi nazım şekli örneğidir.
E) Din dışı konu işlenmiştir.
Soru 65:
Yâr ile kon beni ol yâr yeğ bilür
Biçâre andelibini gülzâr yeğ bilür
(Sevdiğimle bırakın beni, o sevgili beni iyi bilir; zavallı öksüz bülbülünü gül bahçesi iyi bilir.)
Zülf-i dırâz derdini benden sor ey tabib
Uzun gice belâsını bîmâr yeğ bilür
(Uzun saçın derdini benden sor ey hekim, uzun gecelerin belasını hasta iyi bilir.)
İzün tozın sabâ yili satar direm direm
Misk ü âbir kadrini attâr yeğ bilür
(Bahar yeli izinin tozunu dirhem dirhem satar, misk ile amberin kadrini attar iyi bilir.)
Bu dizelerde işlenen tema aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tabiat B) Ölüm C) Aşk D) Yoksulluk E) Özgürlük
Soru 66:
Kılıç teper erkentağı tepremez,
Kılıç kanga kirse bey inçlik yemez.
Kılıç til tüzer, hem budun kazganur
Kalem il tüzer hem hazine urur.
Kutadgu Bilig’den alınan bu beyitler hangi edebiyat geleneğine aittir?
A) Halk edebiyatı
B) Geçiş Dönemi
C) İslamiyet Öncesi Sözlü Dönem
D) Millî edebiyat
E) Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı
Soru 67:
“Dünyayı bir yana, seni bir yana koysalar yine de bana sen gereksin, ey vefasız, sen”
Günümüz Türkçesi verilen beyit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dünyâyı girişmeyle esir eyledi bilmem/Câdû mıdır ol gamze-i fettân ne belâdır
B) Dâr-ı dünyâ delü gönlüm gibi virân olsa/Ne cihân olsa ne cân olsa ne hicrân olsa
C) Seni dünyâ gibi yalancı vü yüze gülici/Bilmez ol ahd ü amân derler idi gerçek imiş
D) Dünyâyı bir yana kosalar bir yana seni/Bana seni gerek seni ey bîvefâ seni
E) Minnet Hudâ’ya devlet-i dünyâ fenâ bulur/Bâkî kalur sahîfe-i âlemde adumuz
Soru 68:
İsim tamlamalarında iki öge vardır: tamlayan ve tamlanan. Tamlamada belirtilen, açıklanan isme tamlanan; tamlananı belirten, açıklayan sözcüklere de tamlayan denir.
Aşağıdakilerden hangisinde tamlananı ile tamlayanı yer değiştirmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Geliyor kulağıma gurbetin kısık sesi.
B) Yalnızlık, yurdum; gurbet, arkadaşım olur.
C) Elinden tutup sevdanın geliyorum gurbet.
D) Süzülerek geliyorum rüzgârla sabaha karşı.
E) Yıldızlarla gecenin ortasında, sabaha çok yakınım.
Soru 69:
Kutadgu Bilig
Atabetü’l-Hakayık
Dîvânu Lugati’t-Türk
XI ve XII. yüzyıllara ait bu eserlerdeki ortak özellik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aruz ölçüsüyle yazılmış olmaları
B) Nazım birimlerinin aynı olması
C) Öğretici unsurlara yer vermeleri
D) Coşku ve heyecana dayalı metin olmaları
E) Arapça ve Farsça ağırlıklı bir dille yazılmaları
Soru 70
Tasavvuf edebiyatıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Mutlak varlığın Alllah olduğu
B) Süslü, sanatlı ve ağır bir dille şiirlerin yazıldığı C) Doğadaki her varlığın Allah’ın bir tecellisi olduğu
D) Allah ve insan sevgisinin çok önemli olduğu
E) Varlıkların varlığının Allah’a dayanması
Soru 71:
XI. yüzyılda Karahanlı Türkçesiyle yazdığı mesnevide aruzu ilk kullanan kişidir. Bu mesnevi ideal devlet yönetimini sembollerle anlatır. Eser aynı zamanda edebiyatımızdaki ilk mesnevi ve siyasetname örneğidir.
Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaşgarlı Mahmut
B) Ahmet Yesevî
C) Yusuf Has Hacip
D) Mevlânâ
E) Edip Ahmet Yüknekî
Soru 72:
XVIII. yüzyıl Lale Devri’nin eğlenceli hayatını şiirlerine yansıtmasıyla tanınan şair, yaşanılan somut çevreyi ilk defa şiire aksettirerek mahallileşme akımının en önemli temsilcilerinden biri olmuştur. Devrinde dinî içerikli şiirler yazmadığı için eleştirilen şair, şarkı türünün en güzel örneklerini vermiştir.
Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fuzûlî B) Bâkî C) Nedim
D) Şeyh Galip E) Enderunlu Vâsıf
Soru 73:
Aşağıdakilerin hangisinde divan şiiri ile ilgili bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Bu şiir geleneğindeki şairlerin hemen hepsi, Türkçenin yanı sıra Arapça ve Farsçayı da bilen eğitimli kişilerdir.
B) Bu şiir geleneğinde Arap ve Fars (İran) edebiyatlarında da kullanılan gazel, kaside, mesnevi, rubai vb. nazım şekilleri kullanılmıştır.
C) Bu şiir geleneğinde şairler, şiirlerini “divan” adı verilen kitaplarda toplamışlardır.
D) Bu şiir geleneğinin ilk temsilcisi XI. yüzyıl şairlerinden Hoca Ahmed Yesevi’dir.
E) Bu şiir geleneğinde şiirlerin hemen hepsi aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
Soru 74:
Aşağıdaki açıklamalardan hangisi parantez içindeki terimle örtüşmemektedir?
A) Terkibibentlerde bentleri birbirine bağlayan beyitlerdir. (vasıta)
B) Gazelin beyitleri arasında anlam birliği yoktur ama bazı gazeller konu birliğine sahiptir. (yek-ahenk)
C) Bir şairin beş mesnevisinden oluşan eser grubu. (nazire)
D) Aynı ses ve ahenk güzelliğine sahip gazeller. (yek-avaz)
E) Kasidelerde şairin kendini övdüğü bölüm. (fahriye)
Soru 75:
………. , anlatılması sayfalar tutacak uzun hikâyeleri dile getirir. Aşk, kahramanlık konularıyla dinî, ahlaki ve felsefi öğretilerin işlendiği bir nazım biçimidir. Kafiyesine yüzlerce, binlerce eş kelime bulmayı kaldıramayacak geniş çaplı eserler için başvurulacak tek nazım şeklidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Kaside B) Mesnevi C) Gaze l D) Şarkı E) Tuyuğ
Soru76
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük eylemsi (fiilimsi) değildir?
A) Yaşından beklenmedik bir çeviklikle arabadan atladı.
B) Donmuş ayaklarıma pek uzun gelen bir bekleyişten sonra kapı açıldı.
C) Upuzun koridorda hocayla yan yana yürümeye başladık.
D) Şimdi bahçede, karları temizlenmiş toprak yolda yürüyorduk.
E) Bu akşam bana, karanlık da çocuk oyuncağı gibi geliyordu.
Soru 77:
Aşağıdakilerden hangisi halk ve divan şiirinin ortak özelliklerindendir?
A) Şairler kalıplaşmış ortak benzetmeler kullanır.
B) Şiirde soyut bir edebiyat anlayışı hakimdir.
C) Beyit nazım birimi kullanılır.
D) Şairler sade, yalın, anlaşılır bir halk Türkçesi kullanır.
E) Ağırlıklı olarak tam veya zengin kafiye kullanılır.
Soru 78:
Sevdiğim değildin böylece ezel
Aşkımın bağına düşürdün gazel
İbrişimden nâzik sandığım güzel
Meğer pulat gibi bükülmez imiş
Seyranî
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Benzetme sanatı yapılmıştır.
B) Ölçülü ve kafiyeli olarak yazılmıştır.
C) Sonradan farkına varılan bir durum anlatılmıştır.
D) Âşık tarzı halk şiirinden alınmıştır.
E) Semai nazım şekline örnektir.
Soru 79:
Tümen çiçek tizildi |
Günümüz Türkçesi: |
Yukarıdaki dörtlükte geçen söz sanatları hangileridir?
A) teşbih-mecazımürsel
B) kişileştirme-hüsnütalil
C) mübalağa-tevriye
D) telmih-intak
E) istiare-leffüneşir
Soru 80:
Başı bölük bölük dumanlı dağlar
Duman eylenir mi kar olmayınca
Bana derler güzel gönlünü eyle
Gönül eylenir mi yâr olmayınca
Dağlar yakışığı kar olmayınca
Eller yakışığı yâr olmayınca
Yukarıdaki şiirle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Dönemi’ne aittir.
B) 11’li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
C) Halk edebiyatı geleneğiyle söylenmiştir.
D) Tenasüp sanatından yararlanılmıştır.
E) Ayrılık teması işlenmiştir.
Soru 81
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) 53’üncü İzmir Fuarı 22 Ağustos 2001 tarihinde başlıyor.
B) Babam 40. yaş gününü de iki gün önce kutladı.
C) Ölümünün 27’nci yılında saygıyla anıldı.
D) Ligdeki 38’nci golünü de bu maçta attı.
E) 5’inci şiir kitabını da önümüzdeki hafta piyasaya çıkarıyor.
Soru 82:
Bugün hava güzel,
Bugün içim içime sığmıyor.
Annemden mektup aldım,
Memlekette gibiyim.
Allah’a çok şükür karnım tok;
Elimi uzatsam kahve fincanı dudaklarımdadır.
Cahit Sıtkı Tarancı
Yukarıdaki dizelerde hangi duygu ağır basmaktadır?
A) Yaşama sevinci B) Umut C) Heyecan
D) Acıma E) Hasret
Soru 83:
Şiirlerinin en temel vasıfları sadelik, yalınlık ve sehlimümteni söyleyişlerdir. Onu ölümsüz kılan şey, hiç şüphe yok ki dili, gönlü ve sevgisidir. Hep “Sevelim, sevilelim.” dedi. Mevlânâ, “Ne olursan gel!” diyordu. Hacı Bektaş Veli ise “Gelin canlar, bir olalım!” diyordu. O da bu yolu takip etti.
“Ben yürürüm yane yane
Aşk boyadı beni kane
Ne akilem ne divane
Gel gör beni aşk neyledi” diye başlayan ilahisi meşhurdur.
Bu parçada sözü edilen sanatkâr aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre B) Kaygusuz Abdal
C) Süleyman Çelebi D) Hoca Ahmet Yesevi
E) Pir Sultan Abdal
Soru 84:
Kulları var atlas giyer al giyer
Düldül atları var altın çul giyer
Dervişleri hırka giyer şal giyer
Şalları var Hacı Bektâş-ı Velî’nin
Yukarıdaki dörtlüğün kafiye şeması ve çeşitleri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çapraz-Yarım Kafiye B) Düz-Zengin Kafiye
C) Sarmal-Yarım Kafiye D) Düz-Yarım Kafiye
E) Örüşük-Zengin Kafiye
Soru 85:
Aşağıdakilerden hangisinde isim tamlaması kullanılmamıştır?
A) Bu gurbet ilde iç rahatlığıyla yaşıyorum.
B) İşini iyi bilen biri olduğu için olaylara bakışı farklıdır.
C) Sevdanın kıyısına yelken açtım gönlümce.
D) Köprüden geçip yolun kenarından okula gitti.
E) İsmail’in kardeşini görünce ne diyeceğimi bilemedim.
Soru 86:
Aşağıdakilerden hangisinde Geçiş Dönemi eserleri doğru verilmiştir?
A) Kutadgu Bilig – Atabetü’l-Hakâyık – Divânu Lugâti’t-Türk – Divân-ı Hikmet
B) Kutadgu Bilig – Atabetü’l-Hakâyık – Garipnâme – Risâlet’ün Nushiyye
C) Divânu Lugâti’t-Türk – Divân-ı Hikmet – Divân-ı Kebir – Şikâyetnâme
D) Atabetü’l-Hakâyık – Divânu Lugâti’t-Türk – Makâlât – Sihâm-ı Kazâ
E) Kutadgu Bilig – Divânu Lugâti’t-Türk – Rind ü Zâhid – Hüsn ü Aşk
Soru 87:
Kasideler, din ve devlet büyüklerini(I) öven ve devrin yöneticisine sunulan şiirlerdir. Şair şiirine doğayı veya bir şehri tasvirle başlar ki bu bölüme nesip veya teşbib(II) adı verilir. Şair daha sonra şiirini sunacağı devlet büyüğünü abartılı bir dille över ki bu bölüme girizgâh(III) denir Kasidenin içinde şairin tercihine bırakılmış bir gazel bulunur, buna da tegazzül(IV) denir. Şairin kendini övdüğü fahriye bölümü ile devam eden şiir, dua ile sona erer(V).
Kaside ile igili bilgilerin verildiği bu parçada numaralanmış ifadelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Soru 88:
“-den” eki aşağıdakilerden hangisinde tamlayan eki görevinde kullanılmıştır?
A) Arkadaşlarından ayrıldığı için üzüldü.
B) Her şeyden ümidini kesmişti genç yaşında.
C) Senden uzakta yaşamak, bilsen ne kadar zor.
D) Yolun ortasından yürüyen adam bir anda yere düştü.
E) Bu yıl kitaplardan birkaçını yayımlamayı düşünüyorum.
Soru 89:
I
Seher vakti çaldım yârin kapısın
Baktım yârin kapıları sürmeli
Boş bulmadım otağının yapısın
Çıkageldi bir gözleri sürmeli
II
Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni
III
Ne tende cân ile sensiz ümîd-i sıhhat olur
Ne cân bedende gam-i firkatinde râhat olur
Ne çâre var ki firâkınla eğlenem bir dem
Ne tâli’im meded eyler visâle fırsat olur
Numaralandırılan şiirlerin nazım biçimleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Koşma-İlahi-Gazel B) Semai-İlahi-Gazel
C) Varsağı-Semai-Mesnevi D) Koşma-Semai-Mesnevi
E) Semai-Mâni-Kaside
Soru 90:
Aşağıdakilerin dizelerin hangisinde epik anlatıma yer verilmiştir?
A) Garibin anası pencerelerden/Yanık türkülerle yollara bakar
B) Seninle bir yağmur başlıyor iplik iplik/Bir güzellik doğuyor yüreğime şiirden
C) Bütün kusurumuzu toprak gizliyor/Merhem çalıp yaralarımı düzlüyor
D) Nazlı yârdan geldi bana bir name/Eğer doğru ise kırdı belimi
E) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik/Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik
Soru 91:
Sivas’ta hükümdarlık yapmış bir Anadolu şairidir. Azeri Türkçesini kullanmıştır. Kaside, gazel ve tuyuğlardan oluşan bir divanı vardır. Özellikle sık sık cinaslara başvurduğu tuyuğlarıyla tanınır.
Parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kadı Burhaneddin B) Bâbür Şah
C) Bâkî D) Mevlânâ
E) Pir Sultan Abdal
Soru 92:
2000’li yıllarda bir şiir sergisi açılsa Türk medeniyetini, sanırız oy birliğiyle Fuzûlî veya Nedim temsil ederdi. Durum böyleyken bu şiir geleneğini modern Türk düşüncesinin ilgi alanı dışında bırakmak hiç de onu küçültmez; belki sözde aydınları, aydınlanmacılığı küçültür. O hâlde geliniz “Osmanlı şiiri” deyince bir tekerleme gibi “fâilâtün, fâilâtün…” demekten vazgeçip bu şiiri tanımaya niyetlenelim. Gerçekten bu şiir, neyi anlatıyor, kimi anlatıyor, bir bakalım. Eğer sevmezsek yine sevmeyelim fakat önce onunla tanışalım. Korkmayınız, onunla tanıştığınız zaman bu dizelerle tarihin satır aralarına girecek, belki de büyük büyük dedelerinizden birine rastlayacaksınız ve “Gerçekten
de bu şiir bizi anlatıyormuş.” diyeceksiniz.
Bu parçada sözü edilen şiir geleneği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halk edebiyatı B) Divan edebiyatı
C) Tanzimat edebiyatı D) Servetifünun edebiyatı
E) Millî Edebiyat
Soru 93
Hayatta güç olan üç şey vardır ( ) Bir sırrı saklamak ( ) bir yarayı unutmak ( ) boş zamanı kullanmak ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
A) (.) (;) (;) (…) B) (:) (;) (,) (…) C) (;) (,) (,) (.)
D) (.) (,) (,) (.) E) (:) (,) (,) (.)
Soru 94:
Dağlar ile taşlar ile
Çağırayım Mevlam seni.
Seherlerde kuşlar ile
Çağırayım Mevlam seni.
Bu dörtlüğün kafiye örgüsü hangi şıkta doğru verilmiştir?
A) Çapraz B) Mâni tipi C) Sarmal D) Düz E) Serbest
Soru 95:
Türlüg çeçek yarıldı
Barçın yadım kerildi
Uçmak yeri körüldi
Tumlug yana kelgüsüz
(Rengarenk çiçekler açıldı, ipek döşek serildi, cennet yeri görüldü, soğuklar artık gelmez.)
Bu parçanın nazım türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşuk B) Sagu C) Koşma D) Destan E) İlahi
Soru 96:
Keldü esin esneyü
Kadka tükel osnayu
Kirdi bodun kasnayu
Kar bulut kükreşür
Metnin şekil ve içerik özellikleri dikkate alındığında, aşağıda verilen edebî dönemlerden hangisine ait olduğu söylenebilir?
A) Halk edebiyatı
B) Destan Dönemi Türk Edebiyatı
C) Divan edebiyatı
D) Millî edebiyat
E) Cumhuriyet edebiyatı
Soru 97
Göle su gelene kadar, kurbağanın gözü patlar.
Bu atasözündeki tamlamanın benzeri, aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Deniz suyu, sağlık kaynağıdır.
B) Gökdelenler, bana yüksek direkleri hatırlatır.
C) Şiddet toplumunda demokrasi gelişmez.
D) Okul yolunda eski bir arkadaşımla karşılaştım..
E) Annemizin sesi, bize ninni gibi geliyor.
Soru 98
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem cümleye “üzülme, acıma” anlamı katmıştır?
A) Hey viran olası dünya hey!
B) Off, sabahtan beri patladım sıkıntıdan!
C) Oh, kötü bir şey olacak diye ödüm koptu!
D) Vay Koca Ali vay, ne hale gelmiş adamcağız!
E) Eh, ben de kalkayım artık!
Soru 99
Türk dilinin ilk sözlüğü ve ilk dil bilgisi kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig B) Mesnevi
C) Divanü Lügati’t-Türk D) Divan
E) Atabetül Hakayık
Soru 100:
Gerçek kurtuluşun öncüleri
Sevgili öğretmenler!
‒ Sakarya Savaşı kazanılacaktır
Asıl savaş, halkı özgür direklerde
Sapsağlam tutan bir vatan için
Güneş girmemiş evlerine yurdumun
Karanlığa karşı kazanılacaktır.
Bu dizelerde özellikle aşağıdaki kavramlardan hangisi üzerinde durulmuştur?
A) Bağımsızlık B) Eğitim C) Vatan D) Gelecek E) Umut
Soru 101. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde hem belirtili hem de belirtisiz ad tamlaması vardır?
A) Kötülüklerin ilki ve en büyüğü haksızlıkların cezasız kalmasıdır.
B) Mutluluk varılacak bir istasyon değil, bir yolculuk şeklidir.
C) Üzülmek yarının sıkıntısından bir şey eksiltmez, sadece bugünün gücünü tüketir.
D) Çok yaprak, az meyve doğa yasasıdır; çok söz, az iş ise insanın hatasıdır.
E) Eğer bir yerde küçük insanların büyük gölgeleri oluşuyorsa, o yerde güneş batıyor demektir.
Soru 102. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ad tamlaması yoktur?
A) Hayal gücü bilgiden daha önemlidir.
B) Güzel bir görünüş sessiz bir tavsiye mektubudur.
C) Güzel olan durduğu yeri de güzelleştirir.
D) Hayallerin yerini pişmanlıklar almadıkça, insan ihtiyar değildir.
E) En zor yaşlar on ile yetmiş arasındadır.
Soru 103. Aşağıdakilerden hangisinde ötekilerden farklı bir ad tamlaması vardır?
A) Güneşi kaybettim diye gözlerini kapama; yıldızların ışığını da göremezsin.
B) Güç, taşıyamayanların üzerinde durmaz akar.
C) Eğer fırtına sırasında gemiyi terk etme fırsatı olsaydı, hiç kimse okyanusu geçemezdi.
D) Dünyanın en büyük adamları okullarında en büyük öğrenciler değillerdi.
E) Büyük insanların idealleri, sıradan insanların hevesleri vardır.
Soru 104. Aşağıdaki cümlelerde geçen ünlemlerden hangisi seslenme (hitap) bildirmez?
A) Ey benim gözü yaşlı anam!
B) Hey arkadaş! Hesabı ödemeden gidemezsin.
C) A benim güzel kardeşim, niçin haber vermedin!
D) Haydi sen de bizimle gel!
E) Hey gidi günler hey! Kıymetini bilemedik.
Soru 105. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koyu yazılı kelime grubu bir isim tamlamasıdır?
A) Kağnıdaki kadına bu müjdeyi vermek aklından geçtiyse de hemen bundan caydı.
B) Sona yaklaşmakta olanların sabırsızlığı Çakır’ın yüreğini sarmaya başlamıştı.
C) Çevik bir hareketle atından atladı.
D) At kendi kendine ve uysal adımlarla sahibini takip ediyordu.
E) En yakın evden bile elli adım uzaktaydı.
Soru 106. Gazel ve mesnevi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Gazelde aşk ve güzellik konusu; mesnevide ise öğretici, dinî, ahlâki konular işlenir.
B) Gazellerin kafiye örgüsü aa / ba / ca… şeklindedir, mesnevide her beyit kendi arasında kafiyelidir.
C) Gazel aruzun uzun kalıplarıyla, mesnevi ise kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Gazelde beyitler arasında konu birliği olmayabilir; mesnevide vardır.
E) Gazelde beyit sayısı sınırlı değildir, mesnevide ise beyit sayısı sınırlıdır.
Kuş kafese girmiyor,
Buna aklım ermiyor,
Hiç boşuna ah çekme,
Annem beni vermiyor.
Soru 107. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Mani olduğu
B) Yedili hece ölçüsüyle söylendiği
C) Tam kafiye kullanıldığı
D) Dilinin özentisiz, süssüz olduğu
E) Mani tipi kafiye düzenine sahip olduğu
Soru 108 Allah ve din sevgisi işlenir. Duygusallık ön plandadır. Bu şiir türünü Yunus Emre geliştirmiştir. Yunus Emre’nin yazdığı bu tür şiirler günümüzde de söylenmektedir.
Yukarıda bahsedilen nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaside B) İlahi C) Semai D) Şathiye E) Nutuk
Soru 109. Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyesi geleneğinin bir özelliği değildir?
A) Sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarılır.
B) Manzum ve mensur bölümlerden oluşur.
C) Hepsi Cumhuriyet Dönemi ürünleridir.
D) Hikâyelerdeki zaman belirsizdir.
E) Dil son derece sadedir.
Sözün bilmez bazı nadan elinden
Erkân ağlar usul ağlar yol ağlar
Bülbülün feryadı gonca gülünden
Gülşen ağlar bülbül ağlar gül ağlar
Soru 110. Bu parçada aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Teşbih – tezat B) Teşhis – tenasüp C) Hüsnütalil – mübalağa D) Tecahülüarif – telmih E) Tekrir – mecazımürsel
Aldım aşkın tüfeğin
Vurdum bir kaç karaca
Dünyada bir yâr sevdim
Kaşı gözü karaca
Soru 111.Yukarıdaki maninin çeşidi hangisidir?
A) Düz mani B) Cinaslı mani C) Kesikli mani D) Yedekli mani E) Artık mani
Soru 112. Divan Edebiyatı’nda bestelenmek için yazılan şiir türü hangisidir?
A) Türkü B) Mani C) Koşma D) Gazel E) Şarkı
Soru 113. Aşağıdaki yargılardan bazıları doğru, bazıları yanlıştır. Doğru olan yargıların karşısına “D”, yanlış olanların karşısına “Y” yazınız.
Hoca Ahmet Yesevi’nin yazdığı şiirlere “hikmet” adı verilmiştir. …
İslami Dönem’in ilk eseri Kutadgu Bilig’dir. …
Dîvânu Lugati’t-Türk aruz vezniyle yazılmıştır. …
Divan-ı Hikmet, dinî-tasavvufi halk şiirinin başlangıcı sayılır. …
Atabetü’l Hakayık siyasetname özelliği gösterir. …
Soru 114. Edebî metinlerin yapı ve temalarındaki değişiklikler, bu yapı ve temaların tümüyle ortadan kalkması biçiminde değil, çoğunlukla zaman içinde gelişmesi biçiminde olmuştur. Nitekim Destan Dönemi şiir yapılarından biri olan —–, İslam Uygarlığı Çevresinde Gelişen Türk Edebiyatı Dönemi’nin halk edebiyatı şiir geleneğinde —– biçiminde yaşarlığını sürdürmüştür.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) destan – mesnevi
B) koşma – gazel
C) sav – ağıt
D) sagu – mersiye
E) koşuk – koşma
Kalbim yine üzgün seni andım da derinden,
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden,
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Soru 115. Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Şarkı B) Kaside C) Gazel D) İlahi E) Mani
Soru 116. – Klasik edebiyat yüksek zümreye seslenen bir edebiyattır.
– Klasik edebiyat sanat sanat için görüşüne dayanır.
Aşağıdakilerden hangisi Klasik (Divan) edebiyatın yukarıda verilen özelliklerini destekler niteliktedir?
A) Parça güzelliğine önem verilmesi
B) Arap ve Fars edebiyatlarının nazım biçimlerinin kullanılması
C) Süslü ve sanatlı bir dil kullanılması
D) Özgün bir edebiyat olmaması
E) Şiirin ön planda olması
Soru 117. Aşağıdaki Divan şairlerinden hangisi hem Divan hem Tekke hem de saz şairleri üzerinde etkili olmuştur?
A) Baki B) Yunus Emre C) Nedim D) Nabi E) Fuzûli
Soru 118. Klasik edebiyatta boy servi, elif; göz kâfir, mahmur; kirpikler ok, mızrak gibi adlar alırdı.
Kalıplaşmış mecaz ve benzetmelere verilen ortak isim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Münşeat B) İnşa
C) Nazire D) Mazmun
E) Şehrengiz
Soru 119.
I. Kirazın derisinin altında kiraz
II. Narın içinde nar
III. Elma dalından uzağa düşmez
IV. Memleketin hâli gözümden gitmez
V. Akşam vakti meltem çıkar.
Numaralanmış dizelerden hangisinde isim tamlaması yoktur?
- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Soru 120. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamlaması yoktur?
A) Dallarda olgun meyveler sallanıyordur şimdi.
B) Bir başkadır Akdeniz akşamları.
C) İnsanı sarhoş eden nergisin baygın kokusudur.
D) Bir deniz türküsü söyler martılar.
E) Yükseklik korkusu nedir, bilmez kartallar.
- Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Şiir Ünitesi Testi
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 2. Yazılı Sınav
Dönem başına 2 sınav
- 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 1. Sınav Soruları
- 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 2. Sınav Soruları Test
- 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 3. Sınav Soruları Test
- 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 1. Sınav Soruları
- 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 2. Sınav Soruları
- 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 3. Sınav Soruları
- 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2. Dönem 1. Sınav Soruları
- 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2. Dönem 2. Sınav Soruları
- 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2. Dönem 3. Sınav Soruları