ÖRNEK ÖĞRENCİ VE ÖRNEK SINIF UYGULAMASI
I.Uygulamanın Amacı
- İstenmeyen öğrenci davranışlarını ortadan kaldırıp,olumlu davranış kazandırmak.
- Olumlu davranışları ödüllendirerek bu davranışlarının kalıcı olmasını sağlamak.
- Olumlu davranışı olan öğrenciyi onurlandırmak.
- Derslerden başarısız olan ve kendisine güveni olmayan öğrenciyi olumlu davranışlarından dolayı başarı duygusunu tattırmak.
- Sınıflar arasında rekabet etmenin yapıcılığını ve başarıyı nasıl artırdığını öğrencinin yaşayarak öğrenmesini sağlamak.
- Sınıf içinde öğrenciler arasında dayanışma ve işbirliği ruhunun oluşmasını sağlamak.
II.Uygulamanın İşleyişi
Uygulama ilköğretim kademesinde bulunan I.Sınıflar hariç tüm sınıflarda uygulanılabilir.
Uygulamada konulan kurallar rehber öğretmen veya müdürün görevlendireceği müdür yardımcısı tarafından tüm sınıflarda anlaşılır bir biçimde açıklanmalıdır.
Uygulamada birinci gelecek örnek sınıfa ve öğrenciye verilecek ödüller uygulamanın başlayacağı tarihten önce öğrencilere açıklanmalıdır
Örnek öğrenci ve sınıf seçimi yapılırken bütün öğretmen ve idarecilerin görüşleri alınarak değerlendirilip seçimin yapılacağı, öğrencilere söylenmelidir.
Örnek öğrenci ve sınıf seçiminde ölçüt olarak alınacak ve öğrenciden beklenen tutum ve davranışlar okunaklı bir şekilde yazılıp bütün sınıfların panosuna asılmalıdır.
Uygulamada örnek öğrenci ve sınıf için aynı kurallar geçerlidir.Bir sınıftaki öğrencilerin örnek öğrenci seçilmek için göstermiş olduğu çabayı bir çok öğrenci gösteriyorsa bu sayı diğer sınıflardaki öğrencilerden daha fazla ise o sınıf örnek sınıf için öncelikli olmalıdır.
Uygulamada seçilecek sınıf ve öğrencilerin adları gizli tutulmalı, yapılacak törende açıklanmalıdır.
Uygulamanın değerlendirilmesi her ayın son iki gününde yapılmalıdır.Sonuçlar ise bir sonraki ayın ilk gününde açıklanmalıdır.Değerlendirme ve sonuçların açıklanması arasında en fazla üç gün olmalıdır,sonuçların açıklanmasında sürenin uzatılmaması öğrencileri daha fazla motive edeceği unutulmamalıdır.
Öğrenci ve sınıfların daha iyi motive olmaları ve kendilerinin değerli hissetmeleri için Örnek öğrenci ve sınıf seçilenlerin isimleri sabahları yapılan törende Müdür veya Müdür yardımcısı tarafından okunulmalı,örnek öğrenci seçilenler herkesin görebileceği yere çıkartılıp tebrik edilip, ödülleri verilmeli ve alkışlanarak onurlandırılmalıdır.
Örnek öğrenci ve sınıf seçilenlerin isimleri okuldaki öğrencilerin ve velilerin görebilecekleri panolara asılmalıdır. Bir sonraki ayın öğrenci ve sınıfları seçilinceye kadar sınıf ve öğrenci isimleri panolarda asılı olmalıdır.
Öğrencilerin adlarının yazılmış olduğu panoda listeler, öğrenciler tarafından tahrip edilemeyecek şekilde muhafaza edilebilecek ise öğrencilerin fotoğrafı isminin yazılı olduğu kağıttaki kutucuğa yapıştırılabilir.Öğrencilerin fotoğrafı yapıştırılmayacak ise kutucuğa öğrencinin sınıfı yazılmalıdır.
Örnek öğrenci ve sınıf isimler aynı panoda olmalıdır.Pano küçük ise her kattaki sınıfların adı ve örnek öğrencileri o kattaki panolara asılmalıdır.
Sınıf öğretmenleri seçim yapıldıktan sonra olabilecek itirazları düşünerek öğrencilerine taraf tutmadan mantıklı bir şekilde açıklama yapmalıdır.
III. Örnek Öğrenci Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar
Öğrencilere örnek öğrenci seçilmede en önemli kriterin olumsuz davranışların olumluya dönüştürülmesi olduğu, olumsuz davranışlarını bırakan herkesin örnek öğrenci olabileceği mutlaka söylenmelidir.
Örnek öğrenci seçimi yapılırken yazılan kriterler göz önüne alınmalı,her ay ayrı bir öğrenci seçilmelidir.Eğer bir sınıfta, o ay içerisinde davranışlarında düzelme olan öğrenci yok ise istenilen özellikleri taşıyan çalışkan öğrenciler seçilebilir. Eğer onlarda yok ise daha önce seçilen öğrenci tekrar seçilebilir.
İlköğretim I.Kademesindeki öğrenci seçiminde sınıf öğretmenin görüşü alınarak öğrenci seçimi yapılacaktır.
İlköğretim II.Kademesindeki öğrenci seçiminde sınıf öğretmeni ve o sınıfın derslerine giren bütün branş öğretmenlerin görüşleri alınarak oylama yöntemiyle seçilecektir.
Bazı özel durumlarda (rehberlik servisine başvuran psikolojik desteğe ihtiyacı olan öğrenciler, sorunlarını çözmede çaba sarf eden öğrenciler v.b özellik taşıyanlar) bazı öğrencilerin seçiminde rehber öğretmenin görüşleri dikkate alınabilinir.
Örnek öğrenci seçilen öğrencilere ise Onur Belgesi düzenlenmeli okulun imkanları dahilinde kelem,kitap v.b. ödüller verilmeli ayrıca örnek öğrenciler en çok örnek sınıf seçilen sınıfın öğrencileriyle birlikte aynı etkinliğe veya geziye götürülmelidir.
Bir sınıfta olumsuz davranışlarını bırakıp olumlu davranışta bulunan öğrenci sayısı çok ise bu durumda iki öğrenci örnek öğrenci seçilebilir.
IV. Örnek Sınıf Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar
Örnek sınıf seçiminde okul müdürünün görevlendirmiş olduğu kişi tarafından özellikle öğrencilerin içeri girdiği zilin çalması ile birlikte sınıfları dolaşıp bazı notlar alarak istenilen kriterlerin yerine getirilip getirilmediği kontrol edilmelidir.
Sınıf öğretmenleri sınıflarının uygulamaya katılması için sınıfını motive etmeli, diğer şubelerle rekabet halinde olmasını sağlayarak istenilen kriterleri yerine getirmelerini sağlamalıdır.
Örnek Sınıf seçimi yapılırken sınıfın şubeleri arasında her ay farklı bir şube en iyi şube seçilmelidir.Örneğin 2’ler den bir şube, 3’ler den bir şube, 4’ler den bir şube gibi diğer sınıflarda da aynı şekilde seçim yapılmalıdır.
Yapılan değerlendirme sonucunda örnek sınıf seçilecek şube yok ise sonuçlar açıklanırken , örneğin ” Bu ay 8’lerden örnek sınıf seçmedik ;çünkü örnek olabilecek şube yoktu.” şeklinde açıklama yapılmalıdır.
Sınıflar arası seçim yapılırken sınıfların yarıştan kopmaması sağlanmalıdır.Yıl içerisinde bütün sınıfların en az bir defa örnek sınıf olarak seçilmesi sağlanmalıdır.üst üste bir sınıfın birinci olması diğerlerinin olmaması sınıf öğrencilerini demoralize edeceğinden bu öğrenciler yarıştan kopabilirler.
Örnek sınıf seçilen sınıflar içerisinde şube sayısı az ise “3 ve aşağı ise”yıl içerisinde I.Kademede en çok seçilen bir şube ile II.Kademede en çok seçilen bir şube; eğer okulun sınıflarında şube sayısı fazla ise ”4 ve yukarı ise” her sınıf düzeyinde bir şubenin seçilmesi yıl sonunda ödüllendirilmesi, ödül olarak Okulun imkanları dahilinde geziye götürülme veya sene sonu yapılacak bir etkinlik ile ödüllendirilmelidir.
Örnek sınıf seçilen şubelerin adı A 4 Kağıdında büyütülüp panoya asılmalıdır.
Örnek sınıf seçimi yapılırken yıl içerisinde en çok birinci olan şubelerden son aya kadar hangi şubenin birinci olacağı kesinlik kazanmaması bütün şubeleri son aya kadar seçilecekmiş gibi istenilen ölçütleri yerine getirmeleri için güdüleyici etken olacaktır.Son aya kadar birinci olup ödül alacak sınıfların kesinlik kazanmamaları diğer az örnek sınıf seçilen şubelerinde, rekabetten kopmamaları sağlanmış olunur. Uygulamanın değerlendirmesi sonuçlandıktan sonra vaat edilen ödüller mutlaka verilmelidir. Uygulamanın devamı ve amacına ulaşması için ödül çok önemlidir. Alıntı
Ayın Sınıfı Örnek Sınıf Ölçütleri: Derse zamanında girip-çıkma Disiplin olaylarının azlığı Sınıfın temizliği Sınıf not ortalaması Sınıf devam-devamsızlık durumu Sınıfın etkinliklere ve sosyal çalışmalara katkısı
Efkan Doğan